علت رفتار درندگان ؟
راستي! سرمنشأ ايجاد اين تحوّلات کجاست و رمز و رموز اين «حماسه آفريني» در چيست؟
اين سؤال، پاسخ هاي زيادي مي‌تواند داشته باشد؛ از مهم ترين آنها «خداترسي» و «خدا محوري» کسي است که مي‌خواهد در روح و
روان ديگران دگرگوني ايجاد کند. امام حسن عسکري عليه السلام لحظه‌اي از مقام لايزال کردگار غافل نمي‌شد و جسم و روحش با ديدن
مناظر قدرت الهي به لرزه مي‌افتاد. نمونه زير، شاهکاري است از خداترسي و بندگي آن بزرگوار که در صفحه تاريخ به ثبت رسيده
است.
يکي از هم عصران آن حضرت مي‌گويد:
روزي حسن بن علي عليه السلام را که در سنّ کودکي بود، مشاهده کردم. او در کنار عدّه اي از کودکان ديگر که مشغول بازي بودند،
ايستاده بود و داشت گريه مي‌کرد. فکر کردم که علّت گريه‌اش نداشتن اسباب بازي است. به همين جهت، ناراحت شدم و به او گفتم:
ـ ناراحت نباش! من برايت اسباب بازي مي‌خرم.
چهره، درهم نمود و با اندوه و افسردگي فرمود:
-يا قَليلَ الْعَقْلِ! ما لِلَّعْبِ خُلِقْنا؛ اي کم عقل! ما براي بازي آفريده نشده‌ايم.
با تعجّب پرسيدم:
ـ پس براي چه خلق شده ايم؟
ـ براي دانش و پرستش.
ـ از کجا اين را مي‌گويي؟
ـ از آنجا که خداوند مي‌فرمايد: «اَفَحَسِبْتُمْ اَنَّما خَلَقْناکُمْ عَبَثاً وَ اَنَّکُمْ اِلَيْنا لاتُرْجَعُونَ»1؛ آيا گمان مي‌کنيد که شما را بيهوده (و براي
بازي) آفريده ايم و شما به سوي ما بازگشت نمي‌کنيد؟
از پاسخ صريح و منطقي آن حضرت، شگفت زده شدم و به انديشه فرو رفتم. بار ديگر به سيماي
نوراني‌اش چشم دوختم. از چهره تابناکش آن حالت دگرگوني و انقلابي که در درونش ايجاد شده بود، قابل
تشخيص بود. لحظه اي به فکر فرو رفتم و سپس با لحن آرام و دلسوزانه گفتم:
ـ شما با آنکه هنوز کودک هستي و گناهي انجام نداده اي؛ چرا اين گونه منقلبي و از خدا مي‌ترسي؟
ـ مادرم را ديدم که مي‌خواست هيزم‌هاي بزرگ را روشن کند؛ روشن نمي‌شد. مقداري هيزم کوچک
فراهم کرده و آتش را شعله ور ساخت. حال، من از اين مي‌ترسم که با اين هيزم هاي کوچک (گناه) به دوزخ بروم!
«مادرم...، هيزم...، آتش...، دوزخ و...» واژه‌هايي بود که مرا به فکر فرو برد. بغضي در گلويم ايجاد شده بود. بيشتر از آينده خودم
ترسيده بودم. از آن کودک دانشور و خائف از عذاب قيامت، خواهش کردم تا موعظه و نصيحتم نمايد!
فرزند خردسال خاندان عترت، اشعار زيبايي قرائت کرد که حاکي از بي وفايي و ناپايداري خوشي هاي دنيا و استمرار گناهان آن بود.
شعري که هنوز هم من را در پنجه اسارت خويش دارد:
«دنيا را مي‌بينم که گويا پاچه هايش را بالازده و با سرعت در حال دويدن است.
دنيا براي هيچ جانداري باقي نخواهد ماند و به کسي وفا نخواهد نمود.
گويا مرگ و حوادث ناگوار، سوار بر اسبي تيزرو براي گرفتن جان آدمي مي‌دود.
پس اي دلباخته دنيا! لحظه اي درنگ کن و براي سفرِ بي بازگشت آخرت، توشه اي برگير.»2
بر شيعيان و رهپويان امام حسن عسکري عليه السلام، زيبنده است که «خدا محوري» را در تمام فراز و نشيب‌هاي زندگي فردي و
اجتماعي خويش مدّ نظر داشته باشند و با رفتار پسنديده خويش، باعث افتخار و سربلندي خاندان عترت عليهم السلام باشند.
در فراز يکي از وصاياي ارزشمند امام حسن عسکري عليه السلام اين مطلب چنين انعکاس يافته است:
«... اتَّقُوا اللّه و کُونُوا زَيْناً وَ لا تَکُونُوا شَيْناً؛ (شما شيعيان) پرهيزکار باشيد و از عذاب الهي بترسيد و زينت ما باشيد نه مايه ننگ ما.»3
در فرجام اين گفتار، شايسته است که دست نياز به سوي کردگار بي نياز بلند کرده، استمداد بجوييم تا به ما نيز قلبي خاشع و چشمي
گريان عنايت فرمايد.
اَللّهمَّ غَيِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِک
1. مؤمنون / 115.
2. کرامات و مقامات عرفاني امام حسن عسکري عليه‌السلام، سيد علي حسيني، ص 22، به نقل از: احقاق الحق، ج 12، ص 473.
3. تحف العقول، حسن بن شعبه حرّاني، جامعه مدرّسين، قم، 1404 ق، ص 487 و 488؛ بحارالانوار،
